در این مقاله موسسه حسابداری و مالیاتی تیوان قصد دارد شما خوبان را با گزارش معاملات ( خرید و فروش ) فصلی موضوع ماده 169 قانون مالیات های مستقیم آشنا کند. امید است با انتقادات و پیشنهادات سازنده، ما را در هدف خود که روز به روز بهتر شدن است ، یاری فرمایید.
صورت معاملات خرید و فروش فصلی چیست ؟
در ماده 169 ق.م.م به صراحت در مورد صورت معاملات فصلی صحبت شده است. مطابق با این قانون تمام شرکت ها و سازمان ها، همچنین همه ی مشاغل موظف به ارسال گزارشات خرید و فروش فصلی تا 45 روز پس از پایان هر فصل به سازمان امور مالیاتی می باشند.
ارسال گزارش خرید و فروش فصلی از طریق سامانه الکترونیکی معاملات فصلی صورت می پذیرد.
در ایران معاملات فصلی یک اصطلاح نسبتاً جدید در بین عموم می باشد زیرا بخصوص برای مشاغل ، اجبار برای ارسال گزارشات فصلی چند سالیست که اعمال می گردد.
معاملات فصلی :
به تمامی خرید و فروش هایی که مودی ( چه حقیقی و چه حقوقی ) در یک بازه زمانی مشخص ( یک فصل خورشیدی ) انجام می دهد معاملات فصلی می گویند.
لیست این معاملات باید تا 45 روز پس از پایان هر فصل به سازمان امور مالیاتی تقدیم گردد.
در اینجا یک نکته قابل توجه است که صورت معاملات فصلی خود یک مالیات نیست و فقط جهت شفاف تر شدن معاملات در بازه های زمانی کوتاه است.
عده ای صورت معاملات فصلی را با ارزش افزوده اشتباه می گیرند که این درست نیست چرا که ارزش افزوده خود یک نوع مالیات است و به طور کل مقوله ای جداست.
مروری بر سرگذشت صورت خرید و فروش فصلی در ایران :
برای اولین بار در سال 1373 مساله صورت معاملات فصلی در ایران مطرح شد ، در سال 1380 دستورالعمل اجرایی ماده 169 مکرر ق.م.م به تصویب رسید و الزام آوری این قانون برای اشخاص حقیقی و حقوقی بیشتر گردید.
نهایتا در سال 1391 این قانون اجرایی شد و مودیان ملزم به دریافت و درج کد اقتصادی در صورتحساب (خریدار و فروشنده ) ، همچنین ملزم به ارسال صورت معاملات خود به سازمان امور مالیاتی به صورت فصلی شدند.
این قانون در سال 1394 اصلاحاتی در برخی از بند ها داشت.
قانون صورت معاملات فصلی چیست ؟
مطابق ماده 169 ق.م.م ، مودیان مشمول ارائه صورت معاملات فصلی مکلف اند ، جهت همه ی معاملات خود صورتحساب صادر کرده و در آن کد اقتصادی خود و طرف معامله را درج کنند و هر سه ماه فهرست صورتحسابهای خود، همچنین کلیه صورتحسابهای دریافتی از دیگران را به سازمان امور مالیاتی ارسال کنند.
اشخاص مشمول باید توجه کنند که درج کد اقتصادی طرف معامله در صورتحساب ضروری است و درج نکردن آن تخلف محسوب می گردد . در صورتی که افراد حقیقی طرف معامله کد اقتصادی دریافت ننموده اند ، میتوان از کد ملی آنها به عنوان کد اقتصادی استفاده نمود . برای اشخاص حقوقی که کد اقتصادی ندارند نیز میتوان از شناسه ملی آنها استفاده کرد.
لازم به ذکر است دقت در امر ارسال لیست خرید و فروش فصلی از اهمیت بالایی برخوردار است که می توان با برونسپاری این امور به موسسه حسابداری ضمن اینکه هزینه بسیار ناچیزی در بر خواهد داشت از کیفیت و دقت هم مطمئن بود.
تاریخ ارسال صورت معاملات خرید و فروش فصلی
- اگر در تاریخ مشخص شده جهت ارسال صورت معاملات فصلی کد اقتصادی آماده نشد مودیان چه کنند؟
اگر مودی درخواست کد اقتصادی کرده باشد اما تا زمان مشخص شده جهت ارسال مدارک کد اقتصادی آماده نگردد ، از او رفع مسئولیت نکرده و باید مدارک را با کد ملی در مهلت تعیین شده ارسال کند.
- آیا ممکن است صورت معاملات فصلی و صورت مالی پایان سال شرکت را همزمان ارسال کرد؟
ارسال هر کدام از موارد مذکور ، رفع مسئولیت برای ارسال دیگری نیست و مودیان باید هر یک از موارد را در مهلت مقرر و جداگانه به سازمان امور مالیاتی ارسال کنند.
- قانون ، برای ارسال گزارشات خرید و فروش فصلی از چه اشخاصی نام برده است؟
تمامی اشخاص حقوقی و صاحبان مشاغل که حسب اعلام سازمان امور مالیاتی کشور موظف به ثبت نام در نظام مالیاتی می شوند.
به عبارت دیگر کلیه ی اشخاص حقوقی و اشخاص حقیقی ( گروه اول ، دوم و سوم ) مکلف اند صورت معاملات فصلی خود را به سازمان امور مالیاتی کشور ارائه نمایند.